---

Στοματική υγιεινή και τα λάθη που κάνουμε όλοι μας

Το να πλένουμε τα δόντια μας το πρωί και το βράδυ, είναι κάτι αναγκαίο για την καλή μας στοματική υγιεινή, και αυτό το γνωρίζουμε όλοι μας πολύ καλά. Όμως, μήπως υπάρχει κάτι ακόμη που θα έπρεπε να προσέξουμε; Υπάρχει τουλάχιστον ένα πράγμα - από όσα θα σας αναφέρω παρακάτω στο άρθρο αυτό - το οποίο όλοι το κάνουμε λάθος;

Η σωστή φροντίδα των δοντιών, είναι ένα θέμα το οποίο λίγο-πολύ οι περισσότεροι παίρνουμε σοβαρά μόνο όταν θα είναι ήδη αργά. Και τότε, εκτός από τους πόνους που θα νιώθουμε και την ταλαιπωρία που θα υποστούμε, θα είναι και μια οικονομικά ακριβή διαδικασία για την τσέπη μας. Γι΄ αυτό θα έπρεπε από νωρίς να φροντίζουμε τα δόντια μας σωστά, ακριβώς όπως φροντίζουμε π.χ. και την επιδερμίδα μας. Και η φροντίδα αυτή, απαιτεί διάφορα βήματα τα οποία θα πρέπει να εκτελέσουμε σωστά. Και σύμφωνα με αυτά, υπάρχουν 3 βασικά προϊόντα για την καθημερινή φροντίδα της στοματικής μας κοιλότητας και των δοντιών (επειδή αυτά τα δύο αλληλοεξαρτιούνται), τα οποία - αν τα χρησιμοποιούσαμε ως σήμερα - τα χρησιμοποιούσαμε με λάθος τρόπο. Τη σωστή σειρά, θα σας την υποδείξω παρακάτω, αφού θα σας εξηγήσω και τον λόγο!

Η ξύστρα της γλώσσας είναι ένα μικρό εργαλείο, το οποίο χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό της γλώσσας. Το νόημα και ο σκοπός αυτής της διαδικασίας είναι, να αφαιρέσουμε από αυτήν, τις επικαλύψεις που δημιουργούνται π.χ. κατα τη διάρκεια της νύχτας, και να βελτιώσουμε τη στοματική μας υγιεινή.
Επειδή, είναι γεγονός πως επάνω στη γλώσσα μας ζούν εκατομμύρια μικροσκοπικά βακτήρια, που αποσυνθέτουν τα υπολείμματα τροφών και παράγουν θείο - το οποίο μπορούμε να το μυρίσουμε χωρίς ευχαρίστηση. Η κακή αναπνοή είναι το αποτέλεσμα τέτοιων επικαλύψεων επάνω στη γλώσσα. Εάν αυτές αφαιρεθούν - ή τουλάχιστον ελαττωθούν - θα μειωθεί και η δυσοσμία του στόματός μας. Όμως, βοηθάει πραγματικά η ξύστρα της γλώσσας επάνω σε αυτό, και εάν ναι - πως τη χρησιμοποιούμε σωστά;

Καταρχήν, επιτρέψτε μου να τονίσω, πως στον ασιατικό χώρο χρησιμοποιούνται ξύστρες γλώσσας από μέταλλο (ανοξείδωτο ατσάλι, ασήμι ή χαλκό). Είναι πιο εύκολες στο καθάρισμα τους και πιο ανθεκτικές. Στον ευρωπαϊκό χώρο αντίθετα, θα βρείτε ξύστρες από πλαστικό - είναι μεν πιο οικονομικές, όμως και λιγότερο ανθεκτικές, επειδή δεν μπορούν να καθαριστούν τόσο καλά.
Ανεξάρτητα όμως από το υλικό κατασκευής, όλες οι ξύστρες γλώσσας έχουν μεταξύ τους ένα κοινό: η μορφή τους, η οποία προσαρμόζεται τέλεια στην ανατομία της γλώσσας. Και άσχετα αν είναι καμπυλοειδές το σχήμα τους ή σε μορφή U, όλες είναι λεπτές και πλατιές ώστε να μπορούν να αφαιρέσουν εύκολα τις επικαλύψεις που δημιουργούνται ακόμη και στο πίσω μέρος της γλώσσας, χωρίς να μας δημιουργούν τάση για εμετό. Και γεγονός είναι, πως στο μπροστινό μέρος της γλώσσας μας μαζέυονται λιγότερα βακτήρια, επειδή όταν μιλάμε ή καταπίνουμε αυτή αγγίζει τον ουρανίσκο μας με αποτέλεσμα να παραμένει πιο καθαρή στο σημείο αυτό.

Στην καλύτερη περίπτωση, χρησιμοποιούμε την ξύστρα της γλώσσας δύο φορές την ημέρα: μια το πρωί και μια το βράδυ, πάντα πριν από το πλύσιμο των δοντιών, επειδή δεν θέλουμε μετά να ξεπλύνουμε το χρήσιμο φθώριο που θα αφήσει στα δόντια μας η οδοντόκρεμα κατα το πλύσιμο των δοντιών.
Τραβάμε την ξύστρα από το πίσω μέρος της γλώσσας προς το μπροστινό με ελαφριά πίεση, έχοντας την γλώσσα μας έξω από το στόμα. Ξεπλένουμε κάτω από τρεχούμενο νερό τις επικαλύψεις που έχει μαζέψει η ξύστρα, και επαναλαμβάνουμε την διαδικασία αυτή για 3-4 φορές ακόμη, μέχρι να μην μαζεύει άλλες επικαλύψεις η ξύστρα, και συνεχίζουμε με το 2ο και επόμενο βήμα.

Τα βακτήρια στο στόμα μπορούν να λειτουργήσουν ανενόχλητα κατα τη διάρκεια της νύχτας, καθώς ρέει στο στόμα μας λιγότερο σάλιο. Επομένως, η χρήση του στοματικού διαλύματος αμέσως μόλις σηκωθούμε το πρωί είναι ιδιαίτερα απαραίτητο και αποτελεσματικό για την αφαίρεση των βακτήριων από την στοματική μαε κοιλότητα.

Επιτρέψτε μου αναφερθώ στο σημείο αυτό και πάλι στην ιατρική της αγιουρβέδα, η οποία προτείνει για την αφαίρεση των βακτηρίων από το στόμα μας, το πρωινό ξέπλυμα με λάδι καλής ποιότητος όπως το ελαιόλαδο. Στο 2ο αυτό βήμα, θα μπορούσαμε - εάν έχουμε χρόνο στη διάθεσή μας - να κάνουμε χρήση έναν συνδυασμό και των δύο. Αν δεν έχουμε τόσο χρόνο στη διάθεσή μας - και θέλουμε να αποφύγουμε το στοματικό διάλυμα - η πρόταση της αγιουρβέδα φέρνει επίσης κάποια αποτελέσματα στην αφαίρεση των βακτηρίων, αν και όχι τόσο καλά όσο η χρήση του στοματικού διαλύματος - λόγω της προσαρμοσμένης σύνθεσης του για την καταπολέμηση των βακτηρίων.

Η αγιουρβέδα προτείνει να ρουφήξουμε πριν το βούρτσισμα των δοντιών μας ένα κουτάλι της σούπας λάδι (π.χ. ελαιόλαδο), και να το "παίζουμε" για περίπου 3 λεπτά μέσα στο στόμα μας, ρουφώντας το και ανάμεσα από τα δόντια μας. Με τον τρόπο αυτόν, τα βακτήρια που υπάρχουν στο στόμα μας θα κολλήσουν στο λάδι, το οποίο θα φτύσουμε μετά από 3 λεπτά χωρίς να ξεπλύνουμε το στόμα μας. Έτσι θα βοηθήσουν και τα οφέλιμα συστατικά του λαδιού ώστε να διατηρηθεί μια σχετική ισορροπία μέσα στο στόμα μας.

Έχω δοκιμάσει και αυτήν την πρακτική της αγιουρβέδα, και προσωπικά προτείνω το εξής: είναι οφέλιμη για την υγιεινή του στόματος μας, λόγω του ότι το λάδι προσφέρει και άλλα θετικά σε αυτό. Βέβαια, δεν ενδείκνυται για την πρωινή ή βραδινή φροντίδα του στόματος μας, λόγω του ότι έχουμε ακόμη δύο αναγκαία βήματα μπροστά μας, κι έτσι δεν θα έφερνε αποτέλεσμα - εγώ την χρησιμοποιώ έκτακτα όταν είναι δυνατόν μετά το μεσημεριανό φαγητό, όταν δεν έχει έρθει ακόμη η ώρα για όλα αυτά τα βήματα που πρέπει να ακολουθούμε καθημερινά και με τη σωστή σειρά και τον σωστό τρόπο.

Όμως, με τη χρήση του είναι ο μόνος τρόπος που υπάρχει για να απαλλαγούμε πραγματικά από τα υπολείμματα τροφών και τα βακτήρια που έχουν συσωρευτεί ανάμεσα από τα δόντια μας. Κι αυτό, επειδή μας επιτρέπει να μπούμε βαθιά στους χώρους ανάμεσα τους.

Παραδόξως, οι οδοντίατροι συνιστούν τη χρήση του οδοντικού νήματος πρίν από το βούρτσισμα των δοντιών και όχι μετά. Ο λόγος είναι, πως έτσι καταφέρνει να διεισδύσει η οδοντόβουρτσα με την οδοντόκρεμα - και το φθόριο που περιέχει - πολύ καλύτερα ανάμεσα στα κενά των δοντιών, επειδή αυτά έχουν ήδη καθαριστεί εκ των προτέρων.

Άς πάρουμε λοιπόν τα πράγματα με τη σειρά τους, κι ας λύσουμε μια μετά την άλλη τις απορείες αυτές. Και στο τέλος, θα συνειδητοποιήσουμε πως είναι όλα τόσο απλά και εύκολα. Κι όμως κάνουμε πολλά λάθη λόγω άγνοιας, τα οποία μας κοστίζουν σε τελική γραμμή ένα καλύτερο αποτέλεσμα.

Όμως, για σταθείτε - άγνοια; Όχι πιά - εφόσον διαβάσετε προσεκτικά αυτό το άρθρο, και ειδικά από αυτό το συγκεκριμένο σημείο, το οποία θα σας εξηγήσει κάποια πράγματα που δεν γνωρίζατε, και που δεν θα βρίσκατε σε αυτή την αναλυτική και εύκολα κατανοητή μορφή σε κανένα άλλο μέσο ενημέρωσης. Πάμε να δούμε λοιπόν...

Επιλογή της οδοντόβουρτας - ποιά είναι καλύτερη; Η ηλεκτρική ή του χειρός;

Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες θεωρούνταν απλά ένα ωραίο παιχνίδι, επειδή - όσον αφορά την ποιότητα του καθαρισμού των δοντιών - ήταν κατώτερες από τις οδοντόβουρτσες του χειρός. Εκτός αυτού, ήταν ακριβές στην αγορά τους, κι έτσι αποφεύγαμε να τις χρησιμοποιήσουμε.

Με τη νέα γενιά όμως των ηλεκτρικών οδοντόβουρτσων, η αποτελεσματικότητα του καθαρισμού των δοντιών - ειδικά στους μεσοδόντιους χώρους - έχει βελτιωθεί αφάνταστα. Ακόμη και οι πιο δυσπρόσιτες περιοχές της στοματικής μας κοιλότητας, μπορούν να καθαριστούν πιο εύκολα και πολύ καλύτερα με τις μικρές κεφαλές καθαρισμού που διαθέτουν οι ηλεκτρικές ή οι ηχητικές οδοντόβουρτσες.
Επιπλέον, ο έλεγχος πίεσης της κεφαλής στα ούλα και τα δόντια και ο χρονοδιακόπτης, είναι πολύτιμα βοηθήματα που βοηθούν στον σωστό καθαρισμό των δοντιών. Κι αυτός, πρέπει να γίνεται με συνέπεια τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα.

Όμως ας κάνουμε μια σύντομη σύγκριση αυτών των δύο μεταξύ τους, κι ας δουμε τα θετικά και τα αρνητικά που έχουν να προσφέρουν.

Οδοντόβουρτσα χειρός

Ιδανική είναι μια οδοντόβουρτσα με μικρή κεφαλή και μεσαίας σκληρότητας, με ένα μικρό - όμως ίσιο - πεδίο τρίχας, ώστε να μπορούμε να φτάσουμε σε περιοχές και γωνίες στο στόμα μας, οι οποίες είναι δύσκολα προσβάσιμες. Επιπλέον, θα πρέπει να είναι αρκετά φουντωτή, με διαφορετικά μεγέθη τρίχας, ώστε να αγγίζει ακόμη και τα σημεία ανάμεσα στα δόντια μας.

Σε κάθε περίπτωση, οι τρίχες της θα πρέπει να είναι από πλαστικό και να έχουν στρογγυλεμένες άκρες, ώστες να μην πληγώνουν τα ούλα κατα το βούρτσισμα. Οι φυσικές τρίχες δεν είναι καλή επιλογή, επειδή είναι από τη φύση τους κενές στο εσωτερικό τους, με αποτέλεσμα να γίνονται χώρος πολλαπλασιασμού για τα βακτήρια. Επίσης, θα ήταν καλύτερα να μην χρησιμοποιείτε βούρτσες με σκληρές τρίχες, επειδή αυτές μπορεί να βλάψουν την σχετικά μαλακή οδοντίνη, όπως και να βλάψουν την οστική ουσία όταν οι λαιμοί και μέρος της ρίζας των δοντιών είναι εκτεθειμένα. Και εάν χρησιμοποιείτε λανθασμένη τεχνική βουρτσίσματος, μπορεί να δημιουργήσετε σφηνοειδή εμβάθυνση στη γραμμή των ούλων.

Ειδικά άτομα με προβλήματα και αιμορραγία στα ούλα, συνιστάται να χρησιμοποιούν μαλακές οδοντόβουρτσες, και να βουρτσίζουν τα δόντια τους σε γωνία 45 μοιρών από το κόκκινο προς το λευκό - δηλαδή από το ούλο προς το δόντι. Η πίεση που θα ασκείτε κατα το βούρτσισμα, θα πρέπει να είναι πάντα χαμηλή, διαφορετικά οι τρίχες της βούρτσας θα λυγίσουν και δεν θα είναι πλέον σε θέση να αναπτύξουν το πλήρες καθαριστικό τους αποτέλεσμα - έτσι μπορείτε να αποφύγετε μακροπρόθεσμα ζημιά στο δόντι και τα ούλα.

Ηλεκτρική οδοντόβουρτσα

Οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες διευκολύνουν αναμφισβήτητα το βούρτσισμα των δοντιών. Οι επιφάνειες μάσησης των γομφίων καθαρίζονται ιδανικά από τις μικρές περιστρεφόμενες κεφαλές βουρτσών αυτών. Ακόμη και κάποια μικροσκοπικά κενά στην επιφάνεια του δοντιού καθαρίζονται πολύ εύκολα με τις περιστροφικές κινήσεις της βούρτσας.

Ο καθαρισμός των δοντιών με μια ηλεκτρική βούρτσα ασκεί λιγότερη πίεση στα δόντια και τα ούλα, γεγονός που μπορεί να μειώσει τα προβλήματα που δημιουργούνται λόγω του βουρτσίσματος, όπως επίσης και να μειώσει τον ερεθισμό των ούλων επίσης ώς αποτέλεσμα του βουρτσίσματος. Και λόγω του απλοποιημένου χειρισμού τους, οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες είναι επίσης κατάλληλες για παιδιά, με συγκεκριμένα μοντέλα να υπάρχουν αποκλειστικά για την ασφαλή χρήση από μικρά παιδιά.

Ηλεκτρονική ηχητική οδοντόβουρτσα

Οι οδοντόβουρτσες αυτές, είναι μια περαιτέρω ανάπτυξη της ηλεκτρικής οδοντόβουρτσας. Αντί για έναν συμβατικό ηλεκτροκινητήρα, αυτές οι συσκευές καθαρισμού λειτουργούν με ηχητική ενέργεια στο εύρος υψηλής συχνότητας και είναι έως δέκα φορές γρηγορότερες από μια ηλεκτρική οδοντόβουρτσα και έως εκατό φορές γρηγορότερες από μια χειροκίνητη οδοντόβουρτσα με κινήσεις που φτάνουν τις 30.000 το λεπτό.

Τα ούλα αντιδρούν στις μεταβαλλόμενες αλλαγές πίεσης του ήχου με αυξημένη ανταλλαγή ιόντων και τροφοδοτούνται εντονότερα από αυτήν την ενεργοποίηση των κυττάρων. Αυτή η διαδικασία μετατρέπει επίσης και την οδοντόκρεμα σε ενεργό αφρό, ο οποίος μπορεί έτσι να φτάσει σε σημεία που συνήθως είναι δύσκολα προσβάσιμα. Και το αποτέλεσμα είναι, η σημαντική μείωση των βακτηρίων, της πλάκας και της ουλίτιδας.

Ο αποχρωματισμός των δοντιών από τρόφιμα και είδη απόλαυσης (π.χ. τσάι, καφέ, νικοτίνη, κόκκινο κρασί) μπορεί να αφαιρεθεί πιο αποτελεσματικά με αυτές τις οδοντόβουρτσες και με συγκριτικά λιγότερες φθορές (γδαρσίματα των σκληρών οδοντικών ουσιών) σε σύγκριση με τις συμβατικές μεθόδους καθαρισμού.

Αλλαγή οδοντόβουρτσας/κεφαλής ηλεκτρικής οδοντόβουρτσας

Οι οδοντόβουρτσες είναι αναλώσιμα εργαλεία καθαρισμού και υπόκεινται σε φθορά και αποικισμό με βακτήρια, μύκητες και ιούς. Κλινικές μελέτες έχουν δείξει σαφώς, πως μετά από τρεις μήνες τακτικού καθαρισμού, το αποτέλεσμα καθαρισμού μειώνεται κατά 30 τοις εκατό. Μόλις οι τρίχες της οδοντόβουρτσας αρχίσουν να λυγίζουν στο πλάι, έχουν φθαρεί και πρέπει να αντικατασταθούν. Με μια σωστή και τακτική χρήση, κάτι τέτοιο συμβαίνει μετά από περίπου οκτώ εβδομάδες. Οι ειδικοί προτείνουν να αλλάζουμε την οδοντόβουρτσά μας τουλάχιστον κάθε δύο μήνες! Το ίδιο ισχύει και για τα εξαρτήματα στις ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες, όπως και για τα μεσοδόντια βουρτσάκια που χρησιμοποιούμε για τον καθαρισμό των χώρων μεταξύ των δοντιών.

Είναι οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες η καλύτερη επιλογή;

Ο πόλεμος των διαφορετικών συστημάτων ξεκινά στο μπάνιο μας: είναι η ηλεκτρική οδοντόβουρτσα καλύτερη από τη χειροκίνητη οδοντόβουρτσα; Ο κάθε ένας από εμάς έχει τη δική του άποψη επάνω σε αυτό. Εγώ από την πλευρά μου, θα σας παρουσιάσω στο σημείο αυτό κάποια επιστημονικά επιχειρήματα που έχω συλλέξει από επίσημες πηγές του εξωτερικού, κατα την πολύμηνη έρευνα που έκανα για το άρθρο αυτό.

Ταλαντευόμενες ηλεκτρονικές οδοντόβουρτσες, ηχητικές ή ακόμη και υπερηχητικές οδοντόβουρτσες - η επιλογή της σωστής οδοντόβουρτσας είναι πλέον σχεδόν τόσο περίπλοκη όσο και η αναζήτηση του κατάλληλου κινητού τηλεφώνου για εμάς. Είναι όμως η τόσο υψηλή τεχνολογία και πλεονέκτημα στην στοματική μας υγιεινή; Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ των επιμέρους διαφορετικών συστημάτων; Και, πρέπει να ντρέπεται όποιος βουρτσίζει ακόμη τα δόντια του με τη δύναμη του χεριού του;

"Σε γενικές γραμμές, οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες καθαρίζουν καλύτερα τα δόντια από τις χειροκίνητες οδοντόβουρτσες - αλλά μόνο εάν ο χρόνος βουρτσίσματος είναι ο ίδιος", μου έχει πει ο καθηγητής Stefan Zimmer από το Ινστιτούτο Προστασίας και Προληπτικής Οδοντιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Witten/Herdecke. Ή ας το πούμε με άλλα λόγια: εάν είστε πρόθυμοι να βουρτσίζετε τα δόντια σας λίγο περισσότερο, μπορείτε να επιτύχετε ένα επίσης παρόμοιο αποτέλεσμα και με τη χρήση της χειροκίνητης οδοντόβουρτσας. "Με την ηλεκτρική οδοντόβουρτσα μπορείτε απλά να κερδίσετε λίγο πολύτιμο χρόνο", μου έχει αναφέρει επίσης και ο Sebastian Paris, επικεφαλής του Τμήματος Προστασίας και Προληπτικής Οδοντιατρικής στο Charité του Βερολίνου.

Μια μικρή υπεροχή των ηλεκτρικών οδοντόβουρτσων επιβεβαιώνει μια ενημερωμένη μελέτη από το 2014 του Cochrane Cooperation, το οποίο είναι ένα δίκτυο επιστημόνων που αξιολογεί τις μελέτες σύμφωνα με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια. Σύμφωνα με αυτή την μελέτη, οι Hightech οδοντόβουρτσες κατάφεραν να αφαιρέσουν καλύτερα την βακτηριακή οδοντική πλάκα - αλλιώς ονομαζόμενη Plaque - από ότι οι απλές οδοντόβουρτσες. Επίσης, κατα το βούρτσισμα των δοντιών με αυτές τις ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες, δημιουργήθηκαν πολύ λιγότερες φλεγμονές των ευαίσθητων ούλων.

Για τις ταλαντευόμενες οδοντόβουρτσες ισχύει: δόντι για δόντι

Ωστόσο, οι ερευνητές αναφέρουν: Τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας γύρω από αυτό το θέμα, είναι πολύ λίγα και απαιτείται μια περαιτέρω ολοκληρωμένη έρευνα ανεξάρτητα από τους κατασκευαστές αυτών των Hightech εργαλείων φροντίδας των δοντιών. Επιπλέον, το πραγματικό κλινικό όφελος είναι ασαφές: "Το αν λιγότερη οδοντική πλάκα σε μεμονωμένες περιπτώσεις οδηγεί πραγματικά και σε λιγότερη τερηδόνα ή λιγότερη περιοδοντίτιδα δεν μπορεί να πιστοποιηθεί ακόμη με ακρίβια", λέει ο καθηγητής της οδοντιατρικής κύριος Paris. Οι γιατροί κατανοούν ως περιοδοντίτιδα τη σοβαρή φλεγμονή του παροδοντίου. Ωστόσο, η αφαίρεση της οδοντικής πλάκας είναι τουλάχιστον επίσης ένας καλός δείκτης επιτυχούς οδοντιατρικής φροντίδας.

Καλύτερα έχει ερευνηθεί το όφελος καθαρισμού με ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες, οι οποίες έχουν στρογγυλή κεφαλή. Αυτή περιστρέφεται με 70 ταλαντώσεις ανά δευτερόλεπτο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας ισχυρός βουητός ήχος. Η στρογγυλή κεφαλή δεν γυρίζει όπως ένας τροχός, αλλά περιστρέφεται μπρος-πίσω για μια συγκεκριμένη γωνία. Κάποιες πιο ακριβές οδοντόβουρτσες, κατα τη διαδικασία αυτή πάλλονται επίσης, έτσι ώστε να "χτυπούν" ελαφρά το δόντι και να αφαιρούν την οδοντική πλάκα.

Ωστόσο, για την αποτελεσματικότητα είναι καθοριστική η σωστή εφαρμογή. Εάν επιλέξετε μια ταλαντούμενη οδοντόβουρτσα με παλμούς, θα πρέπει να βουρτσίζετε δόντι με δόντι. Δεν "σκουπίζετε" περνώντας βιαστικά από επάνω, αλλά τοποθετείτε τη βούρτσα επάνω σε κάθε μεμονωμένο δόντι κατά μήκος της γραμμής των ούλων, και με αργή κίνηση αφήνετε να εισέλθει όσο το δυνατόν περισσότερο στο κενό ανάμεσα από τα δόντια. Αυτός είναι και ο λόγος, που η μικρή στρογγυλή κεφαλή συνιστάται σε όσους καθαρίζουν πολύ προσεκτικά τα δόντια τους.

Καθαρισμός δοντιών με 16.000 ταλαντεύσεις ανά δευτερόλεπτο

Για όσους δεν είναι τόσο σχολαστικοί με το βούρτσισμα των δοντιών τους, πιο κατάλληλη θα ήταν μια ηχητική οδοντόβουρτσα. Αυτή έχει μια επιμήκη κεφαλή βούρτσας - παρόμοια με την κλασική οδοντόβουρτσα χειρός - η οποία όμως κινείται 250 ταλαντεύσεις ανά δευτερόλεπτο. Ωστόσο, το όνομα της είναι παραπλανητικό, επειδή δεν καθαρίζει με ήχο, αλλά επίσης μηχανικά. Επιπλέον, λόγω των γρήγορων ταλαντεύσεων δημιουργούνται κινητικά ρεύματα με τον αφρό της οδοντόκρεμας, τα οποία αφαιρούν την οδοντική πλάκα ακόμη και σε σημεία με τα οποία δεν έρχεται σε άμεση επαφή.

Οι υπερηχητικές οδοντόβουρτσες - για τις οποίες υπάρχει μάλιστα και ειδική οδοντόκρεμα - μπορούν μάλιστα να καθαρίσουντα δόντια με περισσότερες από 16.000 ταλαντεύσεις ανά δευτερόλεπτο! Οι βούρτσες αυτές καταφέρνουν μάλιστα μέσω των υπερηχητικών κυμάτων που δημιουργούν στο στόμα, να απομακρύνουν τις εναποθέσεις οδοντικής πλάκας από σημεία με τα οποία δεν έρχονται σε επαφή. Βέβαια - σύμφωνα με τον καθηγητή οδοντιατρικής κύριο Sebastian Paris - "αυτές είναι διαφημιστικές υποσχέσεις των κατασκευαστών, επειδή δεν υπάρχουν ακόμη καλές κλινικές έρευνες, οι οποίες να αποδεικνύουν πως ισχύει κάτι τέτοιο." Ο ίδιος προτείνει στους ασθενείς του, την οδοντόβουρτσα εκείνη με την οποία θα μπορούν οι ίδιοι τους να είναι πιο ευχαριστημένοι με την χρήση της. Όποιος είναι απόλυτα ευχαριστημένος με το αποτέλεσμα καθαρισμού που του προσφέρει η απλή οδοντόβουρτσα χειρός, δεν χρειάζεται να την αλλάξει!

Βλάπτουν οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες τα ούλα;

Όμως, πως μπορούμε να αναγνωρίσουμε ένα καλό αποτέλεσμα καθαρισμού των δοντιών μας; Πολλοί εφησυχάζονται και βασίζονται στον κανόνα των δυο λεπτών. Κάποιοι άλλοι, εμμένουν στις περίπλοκες τεχνικές βουρτσίσματος που τους διδάσκονταν ως παιδιά για τη χρήση χειροκίνητων οδοντόβουρτσων. Όμως, το ότι η μία τεχνική βουρτσίσματος είναι καλύτερη από την άλλη δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά, όπως ανέφεραν οι ερευνητές από το University College του Λονδίνου σε μια μελέτη τους το 2014.

"Υπάρχουν πολύ λίγες καλές μελέτες γύρω από αυτό το θέμα", αναφέρει ο Stefan Zimmer. Ο κανόνας δύο ή τριών λεπτών είναι επίσης μια μεγάλη ανοησία, επειδή δίνει μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας. Μερικοί άνθρωποι σταματούν ικανοποιημένοι με ένα κακό αποτέλεσμα μετά από δύο λεπτά. Αυτό που ενοχλεί όμως τον καθηγητή Stefan Zimmer, είναι ότι "πολλές συστάσεις στην οδοντιατρική προφύλαξη δεν έχουν αποδειχθεί επιστημονικά. Η οδοντιατρική φροντίδα δεν είναι ένα εξειδικευμένο προϊόν που μπορείς να το αντιγράψεις και να το επικολλήσεις για όλες τις περιπτώσεις".

Αυτό όμως που μπορούμε να πούμε με απόλυτη σιγουριά, είναι πως: για μεγαλύτερη ασφάλεια, πρέπει να βουρτσίζουμε τα δόντια μας δύο φορές την ημέρα, με οδοντόκρεμα που περιέχει φθόριο - το οποίο προστατεύει τα δόντια μας από την τερηδόνα. Κι όσο περισσότερο χρονικό διάστημα διαρκεί το βούρτσισμα, τόσο περισσότερη οδοντική πλάκα μπορεί να αφαιρεθεί. Βέβαια, μετά από 5 λεπτά σωστού βουρτσίσματος δεν μπορούμε να περιμένουμε ακόμη καλύτερα αποτελέσματα - οπότε αυτά θα πρέπει να είναι και το ανώτερο χρονικό όριο που αφιερώνουμε στη διαδικασία αυτήν.
Κι όποιος θέλει να μάθει αν τα κάνει όλα σωστά, μπορεί να ζητήσει από τον οδοντίατρο του ένα δισκίο χρωματισμού της οδοντικής πλάκας. Έτσι θα μπορεί να δεί ποιά σημεία δεν καθαρίζει σωστά και σε ποια σημεία θα πρέπει να αλλάξει την τακτική βουρτσίσματος που ακολουθεί. Όμως η πιο χρήσιμη συμβουλή για την προστασία των δοντιών είναι: καταναλώστε όσο το δυνατόν λιγότερη ζάχαρη μπορείτε - γιατί, αυτή είναι και ο κύριος υπέυθυνος για την δημιουργία της τερηδόνας, η οποία καταστρέφει τα δόντια μας!

Και ως απάντηση στην ερωτηση πιο επάνω, ο καθηγητής οδοντιατρικής κύριος Sebastian Paris ξεκαθαρίζει: "το ότι οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες βλάπτουν τα ούλα μας - όπως πιστεύαμε παλαιότερα - δεν ισχύει. Αντίθετα, πολλές από αυτές μας βοηθούν να αποφύγουμε κάποια λάθη που θα μπορούσαν να βλάψουν τα ούλα μας λόγω μιας μεγάλης πίεσης που ασκούσαμε σε αυτά, χάρη στους αισθητήρες που διαθέτουν".

Ξεπλένουμε το στόμα μας μετά το βούρτσισμα των δοντιών; Ναι ή όχι;

Το βούρτσισμα των δοντιών είναι τόσο απλό, έτσι δεν είναι; Άλλωστε, το κάνουμε όλη μας τη ζωή - τουλαχιστον, οι περισσότεροι. Παρόλα αυτά, σχεδόν όλοι μας κάνουμε αυτό το ίδιο λάθος, ειδικά όταν πρόκειται για το ξέπλυμα μετά το βούρτσισμα.

Το βούρτσισμα των δοντιών μας είναι μέρος της καθημερινής μας ρουτίνας. Βάζουμε οδοντόκρεμα στην οδοντόβουρτσα και πάμε. Και οι περισσότεροι από εμάς, ξεπλένουμε το στόμα μας με νερό μετά το βούρτσισμα. Σύμφωνα με έναν ειδικό, αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο λάθος.

Και αυτός είναι ο λόγος που δεν πρέπει να ξεπλένουμε το στόμα μας μετά το βούρτσισμα των δοντιών μας:

Από οδοντιατρική άποψη, το ξέπλυμα του στόματος μας μετά το βούρτσισμα των δοντιών δεν έχει νόημα. Και σύμφωνα με την ειδική Thea Lingohr, είναι μάλιστα επιβλαβές κάτι τέτοιο. Επειδή με το ξέπλυμα αφαιρείται από τα δόντια το φθόριο που περιέχεται στην οδοντόκρεμα. Όμως αυτό είναι πολύ σημαντικό για την υγεία των δοντιών μας, επειδή εμποδίζει την ανάπτυξη βακτηρίων και βοηθάει στην αποθήκευση μετάλλων στο σμάλτο των δοντιών.

Όμως μην ανησυχείτε: η ποσότητα της οδοντόκρεμας που θα παραμείνει στο στόμα μας, δεν είναι επιβλαβής για την υγεία μας, καθώς αυτού του είδους τα προϊόντα κατασκευάζονται σήμερα με τέτοιον τρόπο, ώστε να είναι αβλαβή. Για τα μικρά παιδιά υπάρχουν μάλιστα και ειδικές παιδικές οδοντόκρεμες ειδικά για αυτόν τον λόγο.

Όλες οι οδοντόκρεμες; Όχι βέβαια. Αντίθετα με όσα προσπαθεί να μας κάνει να πιστέψουμε η βιομηχανία που θέλει να δει οπωσδήποτε τα καλά μας χρήματα στα δικά της ταμεία, υπάρχουν και κάποιοι ουδέτεροι οργανισμοί, οι οποίοι έχουν κάνει πολύ καλή δουλειά, και έχουν ξεσκεπάσει με αναλυτικά τεστ όλες αυτές τις - κατά τη γνώμη μου - απάτες σε βάρος όλων εμάς: των ευκολόπιστων στα διαφημιστικά μυνήματα καταναλωτών. Κι έτσι, κάποιες πολύ γνωστές οδοντόκρεμες έχουν αποδειχτεί επικίνδυνες για την υγεία μας - πολύ επικίνδυνες, όπως θα δούμε παρακάτω...

Οδοντόκρεμες - όλες οι επώνυμες και γνωστές οδοντόκρεμες που διαφημίζονται στην τηλεόραση, επικίνδυνες για την υγεία μας και με πολύ σοβαρά ελαττώματα

Οι οδοντόκρεμες για τους ενήλικες πρέπει να περιέχουν το πιο σημαντικό συστατικό κατά της τερηδόνας: φθόριο. Αντίθετα, προβληματικές ουσίες που ερεθίζουν τους βλεννογόνους ή βλαπτουν την υγεία μας και το περιβάλλον , είναι ανεπιθύμητες. Κι όμως, το μεγάλο τέστ που έχει κάνει το γερμανικό ανεξάρτητο εργαστήριο Öko-Test σε 60 γνωστές οδοντόκρεμες του εμπορίου, έχει δυστυχώς αποδείξει πως ακριβώς αυτές οι ουσίες βρίσκονται σε όλες τις γνωστές οδοντόκρεμες του εμπορίου, άσχετα με το τι υπόσχονται στα όμορφα διαφημιστικά σποτ που προβάλλουν στην τηλεόραση. Υπάρχουν όμως και κάποιες οδοντόκρεμες "χωρίς μεγάλο όνομα", οι οποίες - εκτός από οικονομικές - έχουν συγκεντρώσει και τη μεγαλύτερη βαθμολογία στο τεστ αυτό, με αποτέλεσμα να είναι ιδιαίτερα προτεινόμενες. Ένας μεγάλος νικητής του τεστ αυτού, είναι η οδοντόκρεμα ενός γνωστού discount markt, η οποία πωλείται και στην χώρα μας!

Οι 38 από τις 60 οδοντόκρεμες του μεγάλου αυτού τεστ, συνιστώνται ως πολύ καλές. Οι περισσότερες από αυτές, είναι οδοντόκρεμες από discount markt ή από εταιρείες οικολογικών προϊόντων. Οι 9 οδοντόκρεμες βαθμολογούνται ως ικανοποιητικές, οι 6 βαθμολογούνται ως ελαττωματικές και οι 7 ως ανεπαρκής. Οι 13 οδοντόκρεμες που με τη βαθμολογία "ελαττωματικές" ή "ανεπαρκής" έχουν αποτύχει πλήρως στο τεστ αυτό, είναι και οι πιο γνωστές οδοντόκρεμες που θα βρείτε στα ράφια των σουπερμάρκετ!
Το άκρως επιθετικό επιφανειοδραστικό λαυρυλοθειϊκό νάτριο όπως και το υγρό πλαστικό που περιέχουν, είναι τα επικίνδυνα συστατικά που περιέχουν και επικρίνονται με ιδιαίτερο τρόπο στο τεστ αυτό. Επίσης ανεπιθύμητες είναι και οι ενώσεις PEG που περιέχουν, και οι οποίες μπορούν να κάνουν το δέρμα πιο διαπερατό σε επικίνδυνες ξένες ουσίες.

Τα δίσκια πλυσίματος των δοντιών δεν αποτελούν ισοδύναμο αντικαταστάτη της οδοντόκρεμας - στο τεστ αυτό εξετάστηκαν για πρώτη φορά 3 από αυτά.

Οι οδοντόκρεμες γενικού καθαρισμού των δοντιών προορίζονται κυρίως για να βοηθήσουν στον σωστό καθαρισμό των δοντιών και στην προστασία τους από την τερηδόνα - δύο παράγοντες, που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την δική μας θέληση και τεχνική που χρησιμοποιούμε όταν βουρτσίζουμε τα δόντια μας. Παρ ΄όλα αυτά, για να πετύχει η καλή προστασία από την τερηδόνα, βασίζεται πάνω από όλα σε ένα βασικό συστατικό της οδοντόκρεμας: το φθόριο.
Το φθόριο βελτιώνει την επαναμετάλλωση των δοντιών, αφού προηγουμέρως τα βακτήρια τα είχαν επιτεθεί μέσω των οξέων που παράγουν. Τα οξέα αυτά δημιουργούνται, όταν τα βακτήρια διασπούν τα τρόφιμα, με αποτέλεσμα να διαλύουν τα μέταλλα από το σμάλτο των δοντιών. Επίσης, το φθόριο αναστέλλει την ανάπτυξη των βακτηρίων. Όλες οι οδοντόκρεμες του τεστ περιείχαν φθόριο.

Τεστ οδοντόκρεμας - οι καλύτερες οδοντόκρεμες με φθόριο

Σχεδόν όλες οι οδοντόκρεμες περιείχαν την ποσότητα φθορίου που συνιστούν οι οδοντιατρικοί ειδικοί, ώστε να έχουμε γερά δόντια: μεταξύ 1000 και 1500 ppm - που σημαίνει μέρη ανά εκατομμύριο, δηλαδή χιλιοστόγραμμα ανά κιλό. Μόνο η Hydrophil Toothpaste Pure Mint με φθόριο περιείχε με 500 ppm μια πολύ χαμηλή περιεκτηκότητα φθορίου.

Όμως, τι γίνεται με τα υπόλοιπα συστατικά; Το τεστ έχει δείξει, πως δεν είναι όλες οι οδοντόκρεμες απαλλαγμένες από προβληματικές και επικίνδυνες ουσίες - και ανάμεσα σε αυτές βρίσκονται όλες οι οδοντόκρεμες που διαφημίζονται στην τηλεόραση. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος, για τον οποίο οι 13 "γνωστές οδοντόκρεμες" απέτυχαν στο τεστ αυτό ως ελαττωματικές ή ανεπαρκής. Για τις περισσότερες οδοντόκρεμες όμως, το τεστ αυτό είχε καλά αποτελέσματα. Οι 38 από τις 60 έλαβαν την κορυφαία βαθμολογία, και ανάμεσά τους πολύ μπροστά στην κορυφή βρίσκεται και μια οδοντόκρεμα που οι λιγότεροι από εμάς θα το περίμεναν: η Dentalux complete του LIDL - μια από τις καλύτερες οδοντόκρεμες του τεστ και σε μια ασύγκριτα καλή τιμή!

Επίσης τη βαθμολογία "πολύ καλή" έλαβαν: η Colgate Smile for good από την Colgate-Palmolive, η Elmex από την Colgate-Palmolive, η Paradontax extra fresh από την GSK Consumer, και η Sensodyne Pro από την GSK Consumer.

Τη βαθμολογία "ικανοποιητική" έλαβαν: η Oral-B purify από την Procter & Gamble, η Paradontax complete protection από την GSK Consumer, η Theramed Fluorid original από την Schwarzkopf & Henkel, και η Zendium Complete από την Unilever.

Τεστ οδοντόκρεμας - οι μεγάλοι χαμένοι του τεστ

Επάνω σε αυτό δεν χρειάζεται να πούμε πολλά, οι 13 χειρότερες οδοντόκρεμες του τεστ αυτού, είναι εκείνες που βλέπουμε καθημερινά στην τηλεόραση:

Με βαθμολογία "ελαττωματική", η Meridol από την Colgate-Palmolive, η Signal Bio Kariesschutz από την Unilever, η Colgate complete 8 από την Colgate-Palmolive, η Colgate Max Fresh από την Colgate-Palmolive, η Dentagard original από την Colgate-Palmolive, η Odol-Med 3 original από την GSK Consumer, η Odol-Med 3 Senses από την GSK Consumer, και η Signal Kariesschutz από την Colgate-Palmolive.

Με βαθμολογία "ανεπαρκής", η Aronal Zahnfleischschutz mit Zink από την Colgate-Palmolive, η Blend-A-Med classic από την Procter & Gamble, η Blend-A-Med complete από την Procter & Gamble, η Blend-A-Med complete protect από την Procter & Gamble, η Colgate Total plus από την Colgate-Palmolive, και η Odol-Med 3 extra clean από την GSK Consumer.

Σε αυτό το σημείο θέλω να προσθέσω πως η Procter & Gamble διακινεί τις οδοντόκρεμες Blend-A-Med την Ελλάδα με την ονομασία Oral-B και όχι με την ονομασία Blend-A-Med, με την ίδια σύνθεση. Επίσης, η Colgate-Palmolive διακινεί στην Ελλάδα και άλλες οδοντόκρεμες με παρόμοια σύνθεση, όπως είναι π.χ. η Colgate Triple Action. Και η Unilever διακινεί πολλές οδοντόκρεμες στην Ελλάδα όχι με την ονομασία Signal, αλλά με την ονομασία AIM, οι οποίες όμως έχουν την ίδια σύνθεση.

Το πιο σίγουρο, είναι να διαβάζετε στο σημείο των συστατικών της οδοντόκρεμας που θέλετε να αγοράσετε, αν περιέχει κάποιο από τα 2 πιο επικίνδυνα συστατικά όπβς θα αναφέρω στο τέλος του άρθρου αυτού.

Επιθετικό επιφανειοδραστικό και υγρό πλαστικό σε οδοντόκρεμες

Μια προβληματική ουσία που βρέθηκε σε πολλές οδοντόκρεμες αυτού του τεστ, είναι το λαουρυλοθειικό νάτριο. Αυτό είναι ένα αφρώδες τασιενεργό, δηλαδή μια δραστική ουσία που ενεργοποιείται με το πλύσιμο. Το έχουν επικρίνει στο τεστ γιατί είναι σχετικά επιθετικό και μπορεί να ερεθίσει τους βλεννογόνους. Βρίσκεται σε 18 οδοντόκρεμες, και η χρήση του δεν είναι αναγκαία, επειδή υπάρχουν πολύ πιο ήπιες εναλλακτικές.

Μια δεύτερη ομάδα ουσιών που αφαιρεί βαθμούς στο τεστ αυτό, είναι οι ενώσεις PEG. Μπορούν να κάνουν το δέρμα πιο διαπερατό σε ξένες βλαβερές ουσίες και περιέχονται σε 15 οδοντόκρεμες του τεστ αυτού.

Μεγάλη κριτική υπάρχει και για τα συνθετικά πολυμερή που περιέχουν 4 από τις οδοντόκρεμες του τεστ. Στην περίπτωση αυτή πρόκειται για ένα είδος υγρού πλαστικού, το οποίο καταλήγει στο περιβάλον, χωρίς να γνωρίζουμε πως ακριβώς θα συμπεριφερθεί εκεί, επειδή δεν έχουν γίνει ακόμη οι ανάλογες έρευνες.

Είναι το διοξείδιο του τιτανίου πρόβλημα στις οδοντόκρεμες;

Και τι γίνεται με το διοξείδιο του τιτανίου και το αλουμίνιο; Και οι δύο ουσίες βρίσκονται σε αρκετές οδοντόκρεμες του τεστ: το αλουμίνιο, για παράδειγμα, ως αλουμίνα για να τρίψει τις επικαθίσεις της οδοντικής πλάκας από τα δόντια. Το διοξείδιο του τιτανίου χρησιμοποιείται ως λευκή βαφή, που συχνά δηλώνεται και ως CI 77891. Υπό συγκεκριμένες συνθήκες, και οι δύο μπορεί να είναι επιβλαβής για την υγεία μας. Ωστόσο, δεν τις επικρίνουν σε αυτό το τεστ επειδή στην παρούσα μορφή τους δεν θεωρούνται ως προβληματικές ουσίες.

Όμως, υπάρχουν! Και το διοξείδιο του τιτανίου ταξινομείται μάλιστα ως πιθανώς καρκινογόνο. Ωστόσο, αυτό αναφέρεται σε περιπτώσεις στις οποίες υπάρχει ως νανοϋλικό, και σε εισπνεόμενη μορφή σκόνης. Στις οδοντόκρεμες όμως, πιστεύουν πως δεν υπάρχει κίνδυνος εισπνοής διοξειδίου του τιτανίου (!!!). Και δεύτερον, η αναλογία των νανοσωματιδίων είναι αρκετά χαμηλή - αυτό επιβεβαιώθηκε και από την δειγματοληπτική έρευνα που έχει γίνει σε αυτό το τεστ.

Σχετικά με το αλουμίνιο στις οδοντόκρεμες του τεστ

Εάν εισέλθει στον οργανισμό μας για μεγάλο χρονικό διάστημα αρκετή ποσότητα αλουμινίου, θα μπορούσε - μεταξύ άλλων - να καταστραφεί και ο εγκέφαλος μας. Το γερμανικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο για την Αξιολόγηση Κινδύνου Bundesinstitut für Risikobewertung (BfR) σε ανακοίνωσή του το 2019 προειδοποίησε: Ειδικά οι λεγόμενες Whitening-οδοντόκρεμες, μπορέι να περιέχουν μεγάλη ποσότητα αλουμινίου, επειδή εξασφαλίζει σε αυτές μια ιδιαίτερα ισχυρή τριβή επάνω στην επιφάνεια των δοντιών.

Σε αυτό το τεστ, έχουν βρεθεί ενώσεις αλουμινίου σε 6 οδοντόκρεμες. Μπορούμε όμως να σας καθησυχάσουμε: μια κρίσιμη απορρόφηση ποσότητας αλουμινίου με κανονική χρήση της οδοντόκρεμας, είναι κάτι που δεν αναμένεται.

Τι θα πρέπει να προσέξετε όταν αγοράζετε οδοντόκρεμα

Οι οδοντόκρεμες για ενήλικες πρέπει να περιέχουν το πιο σημαντικό συστατικό κατά της τερηδόνας: φθόριο. Όλες οι οδοντόκρεμες στο τεστ αυτό το τηρούν.

Αφήστε στο ράφι του σουπερμάρκετ και μην αγοράσετε τις οδοντόκρεμες που περιέχουν λαουρυλοθειικό νάτριο (Sodium Lauryl Sulfate), ή ενώσεις PEG (Polyethylene glycol, π.χ. PEG-12 ή PEG- με έναν άλλο αριθμό να ακολουθεί).

Οι έφηβοι και τα παιδιά που έχουν αποκτήσει ήδη τα μόνιμα δόντια τους, μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν την οδοντόκρεμα των γονιών τους - εάν δεν περιέχει ψευδάργυρο. Ο λόγος: η μεγάλη ποσότητα ψευδάργυρου για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σύστημα τους. Και τα παιδιά και οι έφηβοι ξεπερνούν τη συνιστώμενη ποσότητα πολύ πιο γρήγορα από τους ενήλικες. Ο ψευδάργυρος χρησιμοποιείται στις οδοντόκρεμες λόγω των αντιβακτηριακών ιδιοτήτων του.

Προτείνουμε παιδικές οδοντόκρεμες για παιδιά κάτω των έξι ετών.

Κείμενο: Philos vom Berg