---

Νέα έρευνα έχει δείξει - Οι βομβίνοι της πόλης είναι πιο εργατικοί

Δεν είναι μόνο πιο μεγάλοι, αλλά και πιο ευφυής: σύμφωνα με μια νέα έρευνα από το Halle (Saale), οι βομβίνοι των πόλεων διαφέρουν από το ίδιο είδος που ζεί στη φύση.

Η έρευνα αυτή, έχει δείξει πως η ζωή μέσα στην πόλη έχει δημιουργήσει βομβίνους, οι οποίοι είναι πολύ πιο μεγάλοι σε μέγεθος - όμως και πολύ πιο εργατικοί, από εκείνους που ζούν εκτός πόλης. Τα έντομα αυτά έχουν προσαρμοστεί πολύ καλύτερα στη ζωή της πόλης, η οποία τους παρέχει μόνο διαμελισμένους βιότοπους λόγω των δρόμων και και των ακινήτων. Αυτό αναφέρει ο υπεύθυνος της έρευνας αυτής του Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg (MLU) βιολόγος Παναγιώτης Θεοδώρου.

Πάνω από 1800 βομβίνοι έχουν εξεταστεί αναλυτικά

Μια ομάδα ερευνητών του MLU και του Deutscher Zentrum für integrative Biodiversitätsforschung (iDiv) Halle-Jena-Leipzig έπιασαν για τη διεξαγωγή της έρευνας αυτής πάνω από 1800 βομβίνους σε εννέα μεγάλες πόλεις και σε άλλες τόσες γύρω αγροτικές περιοχές για να τους εξετάσουν. Εκτός αυτού, οι ερευνητές παρατήρησαν, πόσες φορές οι βομβίνοι αυτοί είχαν επισκευτεί τα σημεία όπου είχε φυτευτεί συγκεκριμένα για αυτή την έρευνα κόκκινο τριφύλλι. Μέσω αυτού, μπορούσαν να υπολογίσουν την απόδοση της επικονίασης. Οι βομβίνοι που εξετάστηκαν ήταν οι εξής: ο βομβίνος της πέτρας (Bombus lapidarius), ο βομβίνος των αγρών (Bombus pascuorum) και ο σκουρόχρωμος βομβίνος του εδάφους (Bombus terrestris). Η καταμέτρηση έδειξε, πως οι βομβίνοι που ζούσαν σε περιοχές της πόλης ήταν συγκριτικά μεγαλύτεροι από αυτούς της αγροτικής περιοχής.

Οι βομβίνοι της πόλης έχουν κάποια πλεονεκτήματα

Το μεγαλύτερο μέγεθος, προσφέρει σε αυτά τα έντομα της πόλης κάποια πλεονεκτήματα, σε σχέση με τα έντομα της αγροτικής περιοχής, εξηγεί η βιολόγος Antonella Soro από το MLU. Οι "μεγαλύτεροι" βομβίνοι μπορούν να δουν καλύτερα, μπορούν να μάθουν πιο εύκολα, και διθέτουν ένα πολύ καλύτερο θυμητικό. Επιπλέον, δέχονται πολύ πιο σπάνια επιθέσεις από αρπακτικά και μπορούν να διανύσουν πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις. Αυτό σημαίνει, πως μπορούν να προσεγγίσουν πολύ περισσότερα άνθη με κάθε πτήση τους, και να μεταφέρουν περισσότερη γύρη, κάτι που τους κάνει πολύ καλύτερους επικονιαστές.

Βέβαια, η ζωή της πόλης έχει για τα έντομα αυτά προτερήματα, όμως και μειονεκτήματα - αναφέρει ο κύριος Θεοδώρου. Από τη μία, υπάρχει μεγάλη προσφορά τροφής, η οποία οφείλεται στους ιδιωτικούς και βοτανολογικούς κήπους της πόλης, στα πάρκα, και στα αμέτρητα μπαλκόνια με λουλούδια. Κι αυτό βοηθάει τους βομβίνους της πόλης να μην εξαρτούνται σε τόσο μεγάλο βαθμό από τις εποχές όπως οι βομβίνοι της φύσης. Ως αντάλλαγμα για αυτό, θα πρέπει οι βομβίνοι της πόλης να αντιμετωπίσουν τους διαμελισμένους - και σε απόσταση μεταξύ τους - βιότοπους που έχουν στη διάθεση τους. Επίσης, οι θερμοκρασίες μέσα στην πόλη είναι πολύ πιο υψηλές από ότι εκτός.

Μέσα στην πόλη υπάρχουν περισσότεροι βομβίνοι, από ότι εκτός. Κι από ότι φαίνεται, η πιο σκληρή ζωή της πόλης, δεν δείχνει όμως πως τους ενοχλεί. Ακόμη και προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει, πως ο αριθμός των εντόμων αυτών στις πόλεις είναι πολύ μεγαλύτερος από ότι στις αγροτικές περιοχές. Βλέπουμε λοιπόν, πως αυτά τα πλάσματα είναι αρκετά διαδεδομένα - με καταμετρήσεις που έχουν ολοκληρωθεί, να δείχνουν πως βρίσκονται στην 3η θέση των εντόμων που παρατηρούνται συνήθως.

Όμως, τι έντομα είναι οι βομβίνοι, και ποιά είναι τα χαρακτηριστικά τους; Δείτε παρακάτω μια γενική περιγραφή. Και επιτρέψτε μας να τονίσουμε: οι βομβίνοι είναι πολύ χρήσιμα έντομα, και παρότι δείχνουν με το μέγεθος τους, ΔΕΝ είναι καθόλου επικίνδυνοι - ούτε και ενοχλητικοί - για τον άνθρωπο!

Ο βομβίνος, (ταξ. Bombus) γνωστός κατά τόπους στην Ελλάδα και ως βομβίνι, βομβυλιός, βόμβος, μπούσμπουρος, μπούσμπουρας, μπούμπουρας, μπόμπος, μπάμπουρας, μπούρμπουλας, αγριοκούμπανος, κουρκούμπανος, ντάβανος ή βούγκουρας, είναι ημικοινωνικά έντομα και κατατάσσονται στις αγριομέλισσες του γένος Bombus. Οι βομβίνοι οφείλουν την ονομασία του στην ελληνική λέξη βόμβος (= θόρυβος), δηλαδή το χαρακτηριστικό "βόμβο" που παράγεται κατά την πτήση τους. Είναι οι φυσικοί επικονιαστές για πολλά φυτά και ανήκουν στην κατηγορία των ωφέλιμων εντόμων.

Ως έντομα, έχουν προσελκύσει το ερευνητικό ενδιαφέρον πολλών επιστημόνων για τη μελέτη της βιολογίας τους, της κοινωνικής τους συμπεριφοράς και δομή, της οικολογίας τους, της συστηματικής τους κατάταξη και άλλα. Παγκοσμίως είναι γνωστά περίπου 250 είδη βομβίνων τα οποία ανήκουν σε ένα γένος, το Bombus Latreille 1802, με 38 υπογένη. Στην Ευρώπη έχουν αναγνωριστεί περίπου 70 είδη Bombus, από τα οποία στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί έως τώρα 33 είδη.

Ο βιολογικός κύκλος των βομβίνων είναι ο τυπικός των ημικοινωνικών υμενοπτέρων, με τις νέες βασίλισσες να εισέρχονται σε χειμέρια διάπαυση και η αποικία να χάνεται. Δηλαδή οι αποικίες τους είναι ετήσιες και αναπτύσσονται σε φωλιές που ανάλογα με το είδος είναι επιφανειακές ή υπόγειες. Σε κάθε αποικία παράγονται πλήρη ανεπτυγμένα θηλυκά (βασίλισσες), ατελή θηλυκά (εργάτριες) και αρσενικά (κηφήνες). Προς το τέλος του κύκλου της κάθε αποικίας παράγονται τα αναπαραγωγικά άτομα, τα οποία θα συζευχθούν έξω στη ύπαιθρο. Σε όλα τα είδη Bombus μόνο οι νέες συζευγμένες βασίλισσες διαχειμάζουν, ενώ όλα τα άλλα μέλη της αποικίας, μαζί και η παλιά βασίλισσα με τους κηφήνες, χάνονται πριν το χειμώνα. Γενικά σε ένα περίπατο στην ελληνική ύπαιθρο, κυρίως κατά τους μήνες Μάρτιο έως Ιούνιο, οι βομβίνοι θα είναι ανάμεσα στα έντομα που θα συναντήσει κανείς.